Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει από την Πολωνία να είναι «σθεναρή» με μέτρα σχετικά με την τήρηση του κράτους δικαίου και τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας και των μεταφορών προτού καταβάλει τα κονδύλια του Ταμείου Συνοχής, σύμφωνα με τον πολωνικό ραδιοφωνικό σταθμό RMF FM.
Ο νέος Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ αντιμετωπίζει πρόβλημα στην ταχεία πρόσβαση σε αυτούς τους πόρους ύψους 75 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίοι είναι ξεχωριστοί από τα μεταπανδημικά κονδύλια, αλλά επηρεάζονται επίσης από τη διαμάχη για το κράτος δικαίου που βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ της Πολωνίας και της ΕΚ.
Ακόμη και αν το ζήτημα αυτό επιλυθεί από τη νέα πολωνική κυβέρνηση, παραμένουν οι όροι για την καταβολή των εν λόγω κονδυλίων όσον αφορά τις μεταφορές και την υγεία.
Οι Βρυξέλλες απαιτούν από την Πολωνία να παρουσιάσει ένα σαφές σχέδιο για επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών και θέλουν να δουν ένα στρατηγικό πλαίσιο για τον τομέα της υγείας. Η πολωνική κυβέρνηση υποβαθμίζει αυτούς τους όρους – αλλά αυτοί παραμένουν εμπόδιο.
Η κατάσταση του κράτους δικαίου εξακολουθεί αν είναι το πρωταρχικό ζήτημα. «Υπήρξαν πάρα πολλές μεγαλόστομες δηλώσεις σχετικά με την επιστροφή του κράτους δικαίου και πολύ λίγα συγκεκριμένα μέτρα που περιγράφονται λεπτομερώς», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΚ στην RMF FM.
Σ’ αυτό δε βοηθούν και οι ειδήσεις που έρχονται από τη Βαρσοβία για τις ενέργειες της κυβέρνησης σχετικά με τα δημόσια μέσα ενημέρωσης που αμφισβητούνται από τα δικαστήρια, ούτε και η απόλυση του Εθνικού Εισαγγελέα που έλαβε χώρα για αμφίβολους νομικούς λόγους, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιθανότατα θα σημειώσει το αδιέξοδο μεταξύ του προέδρου Αλεξάντερ Ντούντα και της κυβέρνησης όσον αφορά τη νομοθεσία, γεγονός που θα καταστήσει διπλά δύσκολη οποιαδήποτε κίνηση για τη δικαστική μεταρρύθμιση που οι Βρυξέλλες μπορεί να επιθυμούν.
Η διαμάχη μεταξύ της Πολωνίας και της Ε.Ε. βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2016, όταν οι Βρυξέλλες αμφισβήτησαν τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούσε η τότε κυβερνώσα συντηρητική κυβέρνηση PiS. Ως αποτέλεσμα, η Κομισιόν έχει παρακρατήσει τα μεταπανδημικά κονδύλια και τελευταία τα κονδύλια της ΕΕ για τη συνοχή.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας πέρυσι, ο Τουσκ ισχυρίστηκε ότι αν εκλεγεί η κυβέρνησή του θα επαναφέρει το κράτος δικαίου στην Πολωνία και έτσι θα ξεκλειδώσει τις χρηματοδοτήσεις της ΕΕ που οφείλονται στη χώρα.
Αρχικά, η επιστροφή του στο αξίωμα έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο, ο πρώτος μήνας της διακυβέρνησης της νέας κυβέρνησης έφερε ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον η συγκρουσιακή στρατηγική που ακολουθείται, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με τον Ντούντα, μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο χάος στο νομικό και δικαστικό σύστημα της Πολωνίας.
