Δεκάδες χιλιάδες διαμαρτύρονται στο Βελιγράδι κατά της σερβικής κυβέρνησης
Βελιγράδι, Σερβία (AP) – Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν το Σάββατο στο Βελιγράδι στο πλαίσιο μιας μαζικής διαδήλωσης που θεωρήθηκε το αποκορύφωμα των πολύμηνων διαδηλώσεων κατά του προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και της κυβέρνησής του.
Μεγάλα πλήθη διαδηλωτών που κρατούσαν σημαίες συγκεντρώθηκαν αφού συναντήθηκαν σε διάφορους συμφωνημένους χώρους διαμαρτυρίας σε διάφορα μέρη της πρωτεύουσας, η οποία τέθηκε σε κατάσταση συναγερμού. Όλες οι δημόσιες συγκοινωνίες ακυρώθηκαν.
Πριν από τη διαδήλωση, ο Βούτσιτς προειδοποίησε επανειλημμένα για υποτιθέμενα σχέδια αναταραχών, ενώ απείλησε με συλλήψεις και αυστηρές ποινές για τυχόν επεισόδια.
Ένας εκκωφαντικός ήχος από σφυρίχτρες, τύμπανα και vuvuzelas γέμισε τον αέρα το Σάββατο. Ορισμένοι διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφαν: «Τελείωσε!». Τα πλήθη φώναζαν «Pump it Up», ένα σύνθημα που υιοθετήθηκε κατά τη διάρκεια των τεσσάρων τελευταίων μηνών των φοιτητικών διαδηλώσεων.
«Περιμένω ότι αυτό θα κλονίσει την εξουσία του και ότι ο Βούτσιτς θα συνειδητοποιήσει ότι ο κόσμος δεν είναι πλέον υπέρ του», δήλωσε ο Μιλένκο Κοβάτσεβιτς, ένας διαδηλωτής.
Η συγκέντρωση – η οποία αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαμαρτυρία που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη βαλκανική χώρα – έρχεται μετά από περισσότερους από τέσσερις μήνες διαδηλώσεων κατά της διαφθοράς που αποτέλεσαν τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη νομή της εξουσίας από τον Βούτσιτς μετά από 13 χρόνια στην εξουσία.
Διαμαρτυρόμενοι φοιτητές πανεπιστημίου ηγήθηκαν του εθνικού κινήματος κατά της διαφθοράς, το οποίο ξεκίνησε μετά την κατάρρευση ενός τσιμεντένιου στεγάστρου σε σιδηροδρομικό σταθμό και τον θάνατο 15 ανθρώπων στη βόρεια Σερβία την 1η Νοεμβρίου. Πολλοί στη Σερβία κατηγόρησαν για το δυστύχημα την ανεξέλεγκτη κυβερνητική διαφθορά, την αμέλεια και την έλλειψη σεβασμού των κανονισμών ασφαλείας των κατασκευών.
Το βράδυ της Παρασκευής, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι οργάνωσαν μια χαρούμενη υποδοχή για τους φοιτητές που πορεύονταν ή έκαναν ποδήλατο για μέρες από όλη τη Σερβία προς το Βελιγράδι.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ίβιτσα Ντάτσιτς δήλωσε στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα RTS ότι 13 άτομα συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Είπε ότι η αστυνομία συνέλαβε έξι ακτιβιστές της αντιπολίτευσης επειδή φέρονται να σχεδίαζαν πραξικόπημα και να προκαλούσαν αναταραχές.
Μέχρι το πρωί του Σαββάτου οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν σε διάφορα σημεία της πόλης καθώς έκαναν πορεία προς το κέντρο. Ολόκληρη η κεντρική ζώνη είχε πλημμυρίσει από κόσμο ώρες πριν από την προγραμματισμένη έναρξη της συγκέντρωσης.
Αντανακλώντας τις εντάσεις, η αστυνομία δήλωσε ότι συνέλαβε έναν άνδρα που έπεσε με το αυτοκίνητό του πάνω σε διαδηλωτές σε προάστιο του Βελιγραδίου, τραυματίζοντας τρία άτομα. Εκατοντάδες αστυνομικοί είχαν αναπτυχθεί μέσα και γύρω από τα κυβερνητικά κτίρια και μπροστά από το προεδρικό μέγαρο.
Οι αρχές του Βελιγραδίου ακύρωσαν όλες τις δημόσιες συγκοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των υπεραστικών σιδηροδρομικών γραμμών και των λεωφορείων, σε μια προφανή προσπάθεια να αποτρέψουν τον κόσμο από το να συμμετάσχει στο συλλαλητήριο. Η εταιρεία μεταφορών δήλωσε ότι η ακύρωση έγινε «για λόγους ασφαλείας».
Αρκετοί δημοσιογράφοι από τη γειτονική Κροατία καθώς και από τη Σλοβενία απωθήθηκαν από τα σύνορα της Σερβίας με την εξήγηση ότι η παρουσία τους στο συλλαλητήριο «αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια».
Ο Βούτσιτς έχει απορρίψει προηγούμενες προτάσεις για μια μεταβατική κυβέρνηση που θα προετοίμαζε πρόωρες εκλογές. Ενισχύοντας τους φόβους για συγκρούσεις, οι υποστηρικτές του Βούτσιτς έχουν κατασκηνώσει στο κεντρικό Βελιγράδι μπροστά από την έδρα του. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται πρώην μέλη μιας φοβερής παραστρατιωτικής μονάδας που εμπλέκεται στη δολοφονία, το 2003, του πρώτου δημοκρατικού πρωθυπουργού της Σερβίας Ζόραν Τζίντζιτς, καθώς και χούλιγκανς του ποδοσφαίρου που είναι γνωστοί για την πρόκληση βίας.
Η ιδιωτική τηλεόραση N1 μετέδωσε το Σάββατο πλάνα με δεκάδες νεαρούς άνδρες με καπέλα του μπέιζμπολ να μπαίνουν στο στρατόπεδο των φιλο-Βούτσιτς.
Ο Βούτσιτς ισχυρίζεται ότι οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες βρίσκονταν πίσω από τις σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις υπό την ηγεσία των φοιτητών με στόχο την απομάκρυνσή του από την εξουσία. Δεν έχει παρουσιάσει κανένα στοιχείο για τους ισχυρισμούς του.
Οι φοιτητές έχουν χτυπήσει μια χορδή μεταξύ των πολιτών που είναι απογοητευμένοι από τους πολιτικούς και έχουν χάσει την πίστη τους στους κρατικούς θεσμούς. Προηγούμενες διαδηλώσεις υπό την ηγεσία των φοιτητών σε άλλες πόλεις της Σερβίας ήταν ειρηνικές, ενώ συγκέντρωσαν τεράστιο πλήθος κόσμου.