Για χώρες όπως η Ελλάδα, οι οποίες έχουν ήδη επενδύσει σε κορυφαία μαχητικά αεροσκάφη (Rafale F3R και σύντομα F-35A Block 4), ποια είναι η σημασία της “οικονομικής” έκδοσης του F-35; Η δήλωση του Jim Taiclet, Διευθύνοντος Συμβούλου της Lockheed Martin, σχετικά με τη δυνατότητα ανάπτυξης μιας πιο προσιτής έκδοσης του F-35, ανατρέπει τα δεδομένα στην παγκόσμια αγορά μαχητικών αεροσκαφών.
Με το υποσχεθέν μότο “σχεδόν εξίσου καλό, στη μισή τιμή”, η Lockheed Martin προσπαθεί να διατηρήσει τη θέση της στην αγορά μέσω μιας στρατηγικής επιθετικής έκπτωσης. Το “F-35 NASCAR”, όπως έχει χαρακτηριστεί με ειρωνεία από μέλη της αεροπορικής κοινότητας, αποτελεί μια νέα πρόταση ενδιάμεσης γενιάς – τοποθετημένη μεταξύ της 5ης και 6ης γενιάς – με σαφή έμφαση στην αξία για τα χρήματα που προσφέρει.
Η μετάβαση της Lockheed Martin από μια ακριβή, ελιτιστική προσέγγιση προς μια προσφορά “σχεδόν premium” επισημαίνει την επίγνωση της εταιρείας για τις απειλές που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα του F-35 εξαιτίας του κόστους λειτουργίας.
Η αυξανόμενη ζήτηση για φθηνότερα και πιο ευέλικτα μαχητικά (όπως το Gripen E και το KF-21) δημιουργεί έναν ανταγωνισμό που δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί. Το Πεντάγωνο και άλλοι πελάτες ενδέχεται να αναζητούν πιο οικονομικές λύσεις για το κόστος ανά ώρα πτήσης, ακόμα και αν αυτές περιλαμβάνουν μόνον κάποιες από τις τεχνολογίες stealth και ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance).
Για χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν ήδη προχωρήσει σε επενδύσεις σε κορυφαία μαχητικά (Rafale F3R και σύντομα F-35A Block 4), η “οικονομική” εκδοχή του F-35 δεν φαίνεται να είναι μια ελκυστική εναλλακτική.
Δεν παρέχει πλήρη διαλειτουργικότητα με τα υπάρχοντα οπλικά συστήματα, ενώ στερείται προηγμένων χαρακτηριστικών στον τομέα της συγχώνευσης δεδομένων αποστολής και της ηλεκτρονικής άμυνας. Ο περιορισμένος αντίκτυπος στην προβολή ισχύος στην περίπτωση ανταγωνιστικών δυνάμεων όπως η Τουρκία μπορεί να είναι ένα σοβαρό μειονέκτημα.
Η επιδίωξη “εμπορευματοποίησης” της τεχνολογίας stealth μπορεί να αποφέρει βραχυπρόθεσμα κέρδη στη Lockheed Martin, ωστόσο κρύβει κινδύνους που επηρεάζουν τη στρατηγική συνοχής του ΝΑΤΟ και των συμμαχικών δυνάμεων. Η διάκριση ανάμεσα σε κύρια και δευτερεύοντα μαχητικά μπορεί να δημιουργήσει κενά στη δυνατότητα συνεργασίας.
Εν τέλει, το “F-35 NASCAR” μπορεί να αποδειχτεί λιγότερο ένα μαχητικό αεροσκάφος και περισσότερο ένα προϊόν marketing, αντικατοπτρίζοντας την ανάγκη προσαρμογής σε έναν κόσμο με περιορισμένα οικονομικά περιθώρια αλλά με διαρκείς γεωπολιτικούς κινδύνους.
