Σοκ και ερωτήματα προκαλεί η πιθανή «ταφόπλακα» στο καλώδιο GSI Κρήτης-Κύπρου, όπως αποκαλύπτει ο πρώην ΥΠΕΞ, Γιάννης Βαληνάκης. Η Ελλάδα φαίνεται να υποχωρεί ξανά στις τουρκικές απειλές, θυσιάζοντας ΑΟΖ, εθνικά δικαιώματα και κύρος. Η στρατηγική τύφλωση συνεχίζεται: ενώ ο ΥΠΕΞ διαβεβαιώνει ότι το διεθνές δίκαιο αρκεί, η Άγκυρα μπλοκάρει τα πάντα με πολεμικά πλοία. Από τον EastMed στο GSI, η ιστορία επαναλαμβάνεται – σχέδια καταρρέουν, σύμμαχοι απογοητεύονται, η «φινλανδοποίηση» καραδοκεί. Θα αφήσουμε την Τουρκία να υπαγορεύει το μέλλον μας ή θα αντισταθούμε επιτέλους;
Δείτε κάτωθι την συνολική ανάρτηση του κειμένου του πρώην Υπουργού Εξωτερικών στο X:
Η ΠΙΚΡΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΩΔΙΟ GSI : ΔΙΑΚΥΒΕΥΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ 6νμ., ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΤΗΣ.
Εάν δεν προχωρήσει, ξεχνάμε #ΑΟΖ στην Αν.Μεσόγειο, ο αντίπαλος θα αποθρασυνθεί και θα επαναλάβει το ίδιο και στο Αιγαίο, ενώ σύμμαχοι και κοινή γνώμη θα θεωρήσουν τη χώρα φινλανδοποιημένη.
Η αρνητική εξέλιξη των «σχεδιασμών» περί το #καλώδιο διαφαινόταν δυστυχώς από την αρχή, από την άδοξη τύχη που είχε ο πρόγονός του, ο αγωγός #EastMed. Τότε, και εκ νέου τώρα, τα σχέδια βασίστηκαν αποκλειστικά στις διαβεβαιώσεις των νομικών (με πρώτο τον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών) ότι ο δρόμος είναι ορθάνοιχτος, αφού …είναι σύμφωνος με το δίκαιο της θάλασσας και δεν απαιτείται οποιαδήποτε άδεια της Τουρκίας. Δυστυχώς, κάθε φορά, αποδεικνύεται η κακοδαιμονία της χώρας να στηρίζεται αποκλειστικά στο διεθνές δίκαιο (ο σημερινός ΥΠΕΞ έχει προσθέσει και τη «διεθνή ηθική»!), και να βαδίζει με στρατηγική τύφλωση, χωρίς σοβαρά σχέδια αντιμετώπισης των προβλέψιμων τουρκικών αντιδράσεων. Κατά τον κ.Γεραπετρίτη : «αφού όλη η Μεσόγειος είναι κατεσπαρμένη με καλώδια, το έργο δεν μπορεί να εμποδιστεί»(!).
Ακόμη όμως και ο νομικός «σχεδιασμός» αποδεικνύεται άστοχος. Κι αυτό γιατί κατ’ουσίαν ο EastMed βασίστηκε εξαρχής στην παραδοχή ότι αφού κατά τον (ανεπίσημο) χάρτη της Σεβίλης οι ΑΟΖ Ελλάδας και #Κύπρος εφάπτονται, δεν παρεμβάλλεται γεωγραφικά κάποια τουρκική ζώνη, και άρα σε κάθε περίπτωση η γείτων δεν δικαιούται να παρέμβει. Η Άγκυρα όμως είχε εξαρχής αντιδράσει (πχ. κρίση 2020, παρεμπόδιση ερευνητικών σκαφών Atalante κλπ) και υποχωρώντας η χώρα μας επίσημα αποκήρυξε με επιστολή στον ΟΗΕ τον Χάρτη ως ιδιωτικό(!) και μαζί του αναγκαστικά το μόνο δυνατό γεωγραφικό σημείο επαφής ανάμεσα στην ελλαδική και κυπριακή ΑΟΖ [βλ. αναλυτικά το βιβλίο μου «Για μια νέα στρατηγική απέναντι στην #Τουρκία].
Ο -στρατηγικά τυφλός- νομικός σχεδιασμός, χωρίς δηλ. συμπερίληψη της ελληνικής αποκήρυξης του Χάρτη και του πραγματικού κόσμου (του βέβαιου τουρκικού bullying στο πεδίο), μοιραία οδήγησε στο ναυάγιο τον EastMed.
ΤΟ ΠΑΘΗΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΜΑΘΗΜΑ —Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΥΦΛΩΣΗ ΚΑΛΑ ΚΡΑΤΕΙ…
Τη φορά αυτή -σχεδιάζοντας καλώδια και όχι αγωγούς- οι νομικοί ήταν κατηγορηματικά θετικοί. Έτσι ξεκίνησαν φιλόδοξοι «σχεδιασμοί» (επί τη βάσει μάλιστα και διεθνών επενδύσεων και ευρωπαικής χρηματοδότησης) για καλώδια -ηλεκτρικά και data- με Ισραήλ (#GSI), #Αίγυπτος, Σαουδ. Αραβία, #IMEC κ.ά. Μόνο που δυστυχώς ΟΛΑ διέρχονται αναγκαστικά και από τη ζώνη του τ/λιβυκού μνημονίου. Κανένα σχεδιαστή δεν φαίνεται να απασχόλησε πως θα υπερπηδηθεί το εμπόδιο αυτό και η αναμενόμενη τουρκική πρόθεση να υπερασπιστεί την άποψή της στρατιωτικά στο πεδίο. Κι αυτό αντίθετα από εμάς που, ναι μεν οριοθετήσαμε απόλυτα νόμιμα ΑΟΖ το 2020 με την Αίγυπτο, αλλά έκτοτε επ’αυτής δεν προχωρήσαμε ούτε σε χάραξη θαλασσοτεμαχίων, ούτε την υπερασπιστήκαμε στοιχειωδώς απέναντι στις τουρκικές φρεγάτες…
Παραβλέπω χάριν συντομίας τα καταθλιπτικά ναυάγια των «αιολικών πάρκων» σε -κατά την Τουρκία- «γκρίζες ζώνες» ή ανοιχτά στο Αιγαίο, των «θαλάσσιων πάρκων» στις ίδιες περιοχές και τις πρόσφατες τουρκικές επιδιώξεις να παρεμποδιστούν ακόμη και τα καλώδια που σχεδιάζονται για διασύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με τα νησιά στο Αν.Αιγαίο!
Ερχόμαστε έτσι στο επεισόδιο της #Κάσος, όπου η χώρα γνώρισε νέα ταπεινωτική αποτυχία: τα ναυλωμένα ερευνητικά σκάφη μπροστά στα τουρκικά πολεμικά δεν προχώρησαν ανατολικότερα πέρα από τα 6νμ. —δηλ. στην ελληνική ΑΟΖ, την οριοθετημένη επίσημα με την Αίγυπτο. Ζητήθηκε τότε από την Άγκυρα και δόθηκε («συγκεκαλυμμένα» από την εταιρία #Nexans κατά την πιθανότερη εκδοχή) τουρκική αδειοδότηση για να προχωρήσουν οι έρευνες. Τα σκάφη αποτράπηκαν από τις τουρκικές φρεγάτες, το έργο δεν προχώρησε, αλλά παρ’όλα αυτά ο κ.υπουργός διαβεβαίωνε για απρόσκοπτη συνέχιση των ερευνών. Αντ’αυτών, μετά από πολύμηνη παραμονή εντός κρητικών λιμένων, τα σκάφη εγκατέλειψαν τη χώρα μετά από καταβολή αποζημίωσης πολλών εκ.€ για την αδράνειά τους.
Και να που πρόσφατα οι ελληνικές αρχές, πιεζόμενες από επαπειλούμενες νέες τσουχτερές αποζημιώσεις, ανακοινώνουν την επανεκκίνηση των ερευνών ανατολικά της Κάσου προς Κύπρο.
Ημιεπίσημες διαρροές υπονοούσαν και μια ισχυρή γαλλική και ισραηλινή στήριξη. Το Παρίσι αρκέστηκε σε ένα απλό πέρασμα (και ασκήσεις ρουτίνας σε ακίνδυνες περιοχές) του αεροπλανοφόρου Σαρλ Ντεγκώλ που όμως πανηγυρίζεται ως …έμπρακτη στήριξη. Το #Ισραήλ (υπονοήθηκε) ως «αποφασιστικότερο» αφού, κατά τις διαρροές, ο Π/Θ ζήτησε από τον Ισραηλινό ομόλογό του να εξασφαλίσει επιπλέον και την αμερικανική στήριξη.
Κι εδώ αρχίζουν οι ψυχρολουσίες. Δεν προλαβαίνουν να ειπωθούν τα παραπάνω και βγαίνει πλέον απροκάλυπτα η (μέχρι τότε ελαφρώς συγκρατημένη) Άγκυρα με ημιεπίσημες απειλητικές αντιδράσεις: «θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι και πριν. Δεν έχει νόημα [η Ελλάδα] να επιμένει σε αυτό το θέμα».
Κι έρχεται -παρά τις νέες διαβεβαιώσεις του κ.Γεραπετρίτη- η ανατροπή των «σχεδίων» με ένα νέο «στρίβειν δια της αναβολής»…
Ενεργειακά τόξα & γεωπολιτικές καταιγίδες: ΑΟΖ, Chevron, EastMed – Πού στέκεται η Ελλάδα;
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΜΕΙΛΙΚΤΑ:
—οι στηρίξεις (ιδίως αν η κυβέρνηση στήριζε τις ελπίδες της στο Ισραήλ το οποίο αιφνιδιάστηκε από τις δηλώσεις #Τραμπ περί «φίλου #Ερντογάν») δεν ήταν τελικά αρκετά σοβαρές; Ή μήπως αντίθετα, ο #Νετανιάχου μας έσπρωχνε σε ισχυρότερη αποφασιστικότητα από όση μπορούσε να αντέξει το επιτελικό κράτος; (γιατί η πρωτοφανής επίσημη ανακοίνωσή του «Χρειάζεται ένα κοινό μέτωπο κατά της Τουρκίας που είναι πλέον ο κοινός αντίπαλος για τις δύο χώρες» σίγουρα σόκαρε την Αθήνα)
—το απλό πέρασμα του γαλλικού αεροπλανοφόρου θεωρήθηκε σοβαρά ότι θα απέτρεπε την Άγκυρα; σε επικοινωνιακές παραστάσεις εναποθέτουμε τις ελπίδες μας σε μια κρισιμότατη αναμέτρηση; μέχρι εκεί φθάνει μόνο η γαλλική αμυντική συνδρομή;
—πώς γίνεται αρχικά το εγχείρημα να θεωρείται γενικά υποστηριζόμενο, αρκετά απλό και νόμιμο, ενώ μετά την τουρκική αντίδραση να αναγνωρίζεται (κατά τη νέα δήλωση του Π/Θ) ως «δύσκολο» και να αναβάλλεται για τον «κατάλληλο χρόνο»;
—τι είδους εθνικοί «σχεδιασμοί» είναι αυτοί;
Είναι προφανές -αν επιβεβαιωθεί η αναβολή- ότι για μια ακόμη φορά επελέγη η επικοινωνιακά βολικότερη, αλλά και εθνικά επικίνδυνη, ταπεινωτική και λίαν κοστοβόρα αναβολή.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΑΝΑΒΟΛΗΣ
Αν ούτε τώρα πραγματοποιηθεί η έξοδος των ερευνητικών σκαφών στην ελληνική ΑΟΖ οι συνέπειες για τα ελληνικά δικαιώματα και το κύρος της χώρας θα είναι βαριές:
—ακυρώνεται πρακτικά, όχι το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά η νόμιμη Συμφωνία μας με την Αίγυπτο του 2020 («φωνάζει ο κλέφτης, …αποχωρεί ο νοικοκύρης»).
—εξαλείφεται έτσι κάθε διεκδίκηση και ελπίδα οποιωνδήποτε κυριαρχικών δικαιωμάτων σε θαλάσσιες ζώνες πέρα από τα 6 νμ.
—δημιουργείται επικίνδυνο προηγούμενο και για τα εθνικά δικαιώματα νότια της #Κρήτη, αφού η Τουρκία θα ενθαρρυνθεί να επαναλάβει τα ίδια και εκεί
—άμεσες θα είναι και οι συνέπειες στο Αιγαίο: όλα τα κρίσιμης σημασίας ηλεκτρικά καλώδια που ο #ΑΔΜΗΕ σχεδιάζει τα επόμενα χρόνια να ποντίσει για να συνδέσει την ηπειρωτική χώρα με τα νησιά του Αν.Αιγαίου (αλλά και μεταξύ τους) θα αντιμετωπίσουν το ίδιο σενάριο του τουρκικού στρατιωτικού εκφοβισμού
—η Άγκυρα θα ερμηνεύσει τη νέα ελληνική υπαναχώρηση ως αποδοχή οποιασδήποτε διεκδίκησής της και μάλιστα χωρίς ούτε μια ντουφεκιά..,
—οι («)σύμμαχοι(») θα θεωρήσουν τη χώρα μας ως άβουλη και οριστικά φινλανδοποιημένη. Το Ισραήλ θα δει μια χώρα φοβισμένη, η Γαλλία θα διευρύνει ανεμπόδιστα τη φιλοτουρκική της στροφή κλπ. Οι δύο χώρες βρίσκονται άλλωστε ήδη μεταξύ τους σε πολιτική αντιπαλότητα
—η μοιραία προσφυγή σε αμερικανική διαιτησία (την οποία μπροστά στο αδιέξοδο θα αναζητήσει το «επιτελικό κράτος») εμπεριέχει το πρόσθετο ρίσκο -λόγω του απρόβλεπτου Τραμπ- να φτάσει μέχρι την απροκάλυπτη στήριξη των τουρκικών απόψεων
—το οικονομικό κόστος της τυχόν ματαίωσης του έργου θα είναι μεγάλο, κινδυνεύει να συμπαρασύρει όλα τα άλλα σχέδια καλωδίων, και θα πληγούν καίρια εθνικά προγράμματα προσέλκυσης ξένων ενεργειακών επενδυτών.
ΚΙ ΟΜΩΣ, ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΕΙΛΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ. ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΤΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ, ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΣΥΝΕΤΗ ΜΕΣΗ ΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΞΥΠΝΗΣ ΕΠΙΚΕΡΔΟΥΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ:
Γιατί το θέμα του καλωδίου προσφέρεται για να δοθεί επ’αυτού η αναγκαία διπλωματική «μάχη»;
—θα αιφνιδιάσει την Άγκυρα που εκλαμβάνει πλέον ως δεδομένη την ελληνική υποχωρητικότητα σε κάθε απαίτησή της
—θα αποδείξει ότι η χώρα μας μπορεί και θέλει να επιδείξει αποφασιστικότητα αυξάνοντας την αξιοπιστία της αποτρεπτικής της στρατηγικής (χωρίς επίδειξη αποφασιστικότητας, όσοι εξοπλισμοί και αν αποκτηθούν δεν αποτρέπουν τον αντίπαλο)
—από πλευράς διεθνούς δικαίου η θέση μας είναι πολύ ισχυρότερη από άλλα θέματα
—το bullying δια των κανονιοφόρων για ένα ηλεκτρικό καλώδιο θεωρείται γενικά καταχρηστικό διεθνώς
—το βάρος μιας επιθετικής ενέργειας κατά των ερευνητικών σκαφών πέφτει στην τουρκική πλευρά που πρέπει να αντιδράσει, κι όχι όπως στις άλλες περιπτώσεις (πχ. κρίση Ορούτς Ρέις) που η χώρα μας ήταν εκείνη που καλείτο να δράσει
—τα σκάφη είναι ιταλικά, μισθωμένα από γαλλική εταιρία και δεν είναι απλό, όταν κινδυνεύσουν ή εμπλακούν, να μείνουν αδιάφορες και οι δυο ευρωπαικές χώρες
—η χρονική περίοδος προσφέρεται εθνικά για διπλωματικό «στρίμωγμα» της Τουρκίας από μέρους μας. Επικαλούμενη, πέρα από την αυταρχική στροφή του Ερντογάν στο εσωτερικό, τώρα και την πρόκληση μεγάλης έντασης στην Αν.Μεσόγειο, η Αθήνα έχει την ευκαιρία να αποτρέψει την εξαιρετικά επικίνδυνη αλλά και προϊούσα είσοδο της Τουρκίας στην αμυντική συνεργασία των 27
—γενικότερα η Άγκυρα επιδιώκει προσέγγιση με την ΕΕ , όπου Αθήνα και Λευκωσία διαθέτουν (για λίγο καιρό ακόμη;) σημαντικά διπλωματικά όπλα
—ναι, υπήρξαν και καλύτερες ευκαιρίες πλήρους απομόνωσης της Άγκυρας στο πρόσφατο παρελθόν. Όμως χάθηκαν ανοήτως με την Διακήρυξη των Αθηνών που λειτουργεί ετεροβαρώς υπέρ της γείτονος: της χάρισε συγκεκριμένα έναντι «πινακίου φακής», ένα «συγχωροχάρτι» με την ελληνική παραίτηση από οποιαδήποτε αντίσταση στην ανεμπόδιστη άντληση από μέρους της των πάμπολλων στρατηγικών οφελημάτων που επιδιώκει από τη Δύση.
Η ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΑΒΑΡΙΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ GSI ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ. ΑΠΑΙΤΕΙ ΟΜΩΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΟΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΔΟΞΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΣΥΝΕΤΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΔΙΑ ΠΑΝ ΕΝΕΔΕΧΟΜΕΝΟ.
Ιδού η ανάρτηση στο X:
Η ΠΙΚΡΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΩΔΙΟ GSI : ΔΙΑΚΥΒΕΥΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ 🇬🇷 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ 6νμ., ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΤΗΣ. Εάν δεν προχωρήσει, ξεχνάμε #ΑΟΖ στην Αν.Μεσόγειο, ο αντίπαλος θα αποθρασυνθεί και θα επαναλάβει το ίδιο και στο #Αιγαίο, ενώ σύμμαχοι και κοινή… pic.twitter.com/93gF0gwogg
— Γιάννης Βαληνάκης (@ivalinakis) April 13, 2025
