Αργά αλλά σταθερά, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδέχεται το γεγονός ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι αρκετές και ότι θα χρειαστεί την πυρηνική ενέργεια στον αγώνα της για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Αυτή η στροφή της ΕΕ ακούγεται σαν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για εκατομμύρια Ευρωπαίους που χρειάζονται την πυρηνική ενέργεια, όχι για να επιτύχουν τους πράσινους στόχους, αλλά για να βοηθήσουν να κρατήσουν τα φώτα αναμμένα και τη βιομηχανία να λειτουργεί.
Αμέσως μετά την αποκάλυψη των νέων κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την Τρίτη 6 Φεβρουαρίου, ανακοίνωσε επίσης ότι δρομολογεί μια βιομηχανική συμμαχία για την ανάπτυξη μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR), ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τον χαρακτηρισμό της πυρηνικής ενέργειας ως “στρατηγικής τεχνολογίας” για την απαλλαγή από τον άνθρακα και, ως εκ τούτου, επιτρέπουν επιδοτήσεις για την επιτάχυνση της πυρηνικής ανάπτυξης.
Οι πρόσφατα αποκαλυφθέντες κλιματικοί στόχοι για το 2040 επιδιώκουν μια (ίσως υπερβολικά) φιλόδοξη μείωση του CO2 κατά 90% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, η οποία προορίζεται να βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τον τελικό στόχο που είχε τεθεί προηγουμένως για πλήρη “κλιματική ουδετερότητα” έως τα μέσα του αιώνα.
Φαίνεται, ωστόσο, ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα συνειδητοποίησαν επίσης ότι οι αναποτελεσματικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν θα ήταν αρκετές από μόνες τους για να τους βοηθήσουν να φτάσουν στο καθαρό μηδέν, και άρχισαν να πιέζουν για την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας μετά από χρόνια παραμέλησης ή υποστήριξης εναντίον της.
Τον Μάρτιο του περασμένου έτους, η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες δεν θεωρούν την πυρηνική ενέργεια “στρατηγική” για τα σχέδια της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα και θα επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντ’ αυτού.
Αλλά τώρα, μετά από μήνες έντονων διαπραγματεύσεων, τα διάφορα όργανα στις Βρυξέλλες κατέληξαν τελικά σε συμφωνία σχετικά με τον νόμο για την καθαρή μηδενική βιομηχανία (Net-Zero Industry Act – NZIA) – ένα τεράστιο πρόγραμμα πράσινων επιδοτήσεων που είναι παρόμοιο με τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ – με στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και, τελικά, και των πυρηνικών τεχνολογιών.
Μαζί με τους διάφορους τύπους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η πυρηνική ενέργεια εντάχθηκε επίσημα στον κατάλογο των “στρατηγικών τεχνολογιών”, τον χαρακτηρισμό που απαιτείται για τα οφέλη του NZIA.
Συγκεκριμένα, τα εργοστάσια παραγωγής πυρηνικών εξαρτημάτων θα επωφεληθούν από απλουστευμένους διοικητικούς κανόνες, με προθεσμίες που κυμαίνονται από 9 έως 18 μήνες ανάλογα με το μέγεθος των έργων, τα οποία θα έχουν επίσης προτεραιότητα στις δημόσιες συμβάσεις.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η πυρηνική ενέργεια “αντιμετωπίζονται επιτέλους ισότιμα ως μέρος της διαδικασίας επαναβιομηχανοποίησης”, δήλωσε ο Γάλλος ευρωβουλευτής Christophe Grudler, της φιλελεύθερης φιλοευρωπαϊκής ομάδας Renew. Η Γαλλία έχει το πιο βαρύ πυρηνικό ενεργειακό μείγμα στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, είναι μία από τις ελάχιστες χώρες όπου ακόμη και η πολιτική Αριστερά πιέζει για πυρηνικές επιδοτήσεις.
Ο Γκρούντλερ ήταν επίσης το πρόσωπο της κοινής κοινοβουλευτικής προσπάθειας μεταξύ των Γάλλων φιλελευθέρων και των συντηρητικών κομμάτων να εξασφαλίσουν επιδοτήσεις για την πυρηνική ενέργεια στο πλαίσιο της δέσμης μεταρρυθμίσεων της ΕΕ για την ηλεκτρική ενέργεια πέρυσι. Η πρότασή τους, ωστόσο, απορρίφθηκε από την αριστερή πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η τριμερής συμφωνία -δηλαδή μια συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- περιλαμβάνει ήδη καθιερωμένες πυρηνικές τεχνολογίες (παραδοσιακούς αντιδραστήρες), καθώς και εν εξελίξει καινοτομίες όπως οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (SMR) και οι προηγμένοι αρθρωτοί αντιδραστήρες (AMR).
Οι SMR, που αντιπροσωπεύουν έναν νέο και καινοτόμο κλάδο της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, είναι πολύ φθηνότεροι και ταχύτεροι στην κατασκευή, πιο αποδοτικοί στη συντήρηση, έχουν μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και θεωρούνται γενικά ασφαλέστεροι από τους παραδοσιακούς αντιδραστήρες.
Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ήδη την ευρείας κλίμακας ανάπτυξη των SMR, ζητώντας από τα άλλα δύο θεσμικά όργανα να δημιουργήσουν και να χρηματοδοτήσουν μια ειδική βιομηχανική στρατηγική για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της τεχνολογίας.
Την Τρίτη, η Επιτροπή ανταποκρίθηκε τελικά στο κάλεσμα και ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας “βιομηχανικής συμμαχίας” για τους SMR προκειμένου να “διευκολύνει την ανάπτυξη των πρώτων αντιδραστήρων έως το 2030 στις χώρες που θα το επιλέξουν”, επιβεβαίωσε ο Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson.
Ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν ήδη επενδύσει στην ανάπτυξη SMR χωρίς τη βοήθεια της ΕΕ. Το Βέλγιο, η Ρουμανία και η Ιταλία ενώθηκαν πρόσφατα με τις ΗΠΑ για τη δημιουργία μιας κοινοπραξίας έρευνας και ανάπτυξης για τους SMR με ψύξη μολύβδου, με στόχο να καταστεί η τεχνολογία εμπορικά διαθέσιμη για κάθε ευρωπαϊκή χώρα εντός της επόμενης δεκαετίας. Άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, κάνουν έρευνα και ανάπτυξη από μόνες τους και επιδιώκουν να έχουν βιώσιμα μοντέλα μέχρι το 2030.
Παρ’ όλα αυτά, τόσο η ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στο καθεστώς επιδότησης του NZIA όσο και η νέα βιομηχανική συμμαχία SMR της ΕΕ μπορούν να βοηθήσουν τα έργα αυτά να επιτύχουν τους στόχους τους πολύ νωρίτερα, μαζί με την ενθάρρυνση και άλλων χωρών να επενδύσουν στην πυρηνική ενέργεια.
Φυσικά, οι αποφάσεις της Τρίτης δεν έγιναν δεκτές με καλό μάτι από τους μεγαλύτερους πολέμιους της πυρηνικής ενέργειας, τη Γερμανία, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο, καθώς και από αρκετά αριστερά μέλη του Κοινοβουλίου. Κατά ειρωνικό τρόπο, η Γερμανία συνεχίζει να ηγείται του αντιπυρηνικού συνασπισμού της Ευρώπης, παρόλο που το κλείσιμο όλων των δικών της σταθμών ηλεκτροπαραγωγής την έχει μετατρέψει στον μεγαλύτερο εισαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας στο μπλοκ, εξαρτώμενη σε μεγάλο βαθμό, μεταξύ άλλων, από την πολωνική ενέργεια που παράγεται από άνθρακα. Ευτυχώς για το Βερολίνο, η Τσεχική Δημοκρατία βρίσκεται σε διαδικασία μαζικής επέκτασης της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, με πρωταρχική αγορά τη Γερμανία.
πηγή: European Conservative
