Καθώς ο Πάπας Φραγκίσκος παραμένει στο νοσοκομείο με διπλή πνευμονία, το Βατικανό έχει αρχίσει τις προετοιμασίες για την πιθανώς επικείμενη κηδεία του.
Καθώς ο 88χρονος ποντίφικας έδινε μάχη με την ασθένεια μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο Gemelli της Ρώμης στις 14 Φεβρουαρίου, οι περισσότεροι πρώτοι επικρατέστεροι υποψήφιοι για την διαδοχή του πιο αριστερόστροφου Αργεντινού επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας προέκυψαν από τη Δεξιά του Κολλεγίου των Καρδιναλίων.
Η ελβετική φρουρά άρχισε να πραγματοποιεί πρόβες για την κηδεία του Πάπα, ανέφερε η ελβετική εφημερίδα Blick στις 19 Φεβρουαρίου.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι επισκέφθηκε την ίδια ημέρα τον άρρωστο Φραγκίσκο για 20 λεπτά, όπου αστειεύτηκε για το στοίχημα του θανάτου του, ανέφερε η ιταλική Corriere della Sera.
«Αστειευτήκαμε όπως πάντα. Δεν έχει χάσει την παροιμιώδη αίσθηση του χιούμορ του», ανέφερε η Μελόνι σε επίσημη ανακοίνωση.
Με στενούς συνεργάτες του Πάπα να λένε στους δημοσιογράφους ότι ο θάνατός του μπορεί να πλησιάζει γρήγορα, τα δεξιά μέλη του Κολλεγίου των Καρδιναλίων ήταν εξέχοντα μεταξύ των αναδυόμενων επικρατέστερων υποψηφίων για την διάδοχή του.
Μια δημοφιλής ιταλική παροιμία λέει: «Seguite sempre un papa grasso con sottile» ή «Ένας χοντρός πάπας πρέπει πάντοτε να ακολουθείται από έναν αδύνατο».
Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει θεωρηθεί ως ένας συγκριτικά αριστερός ποντίφικας. Διεξήγαγε εκστρατεία για τα δικαιώματα των μεταναστών στην Ευρώπη, επέκρινε την άνοδο του δεξιού «λαϊκισμού» και υποστήριξε την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας.
Το 2013 ανέλαβε τα καθήκοντά του, ακολουθώντας τον πιο δεξιό Βενέδικτο ΙΣΤ’ – ο οποίος ως θεολόγος γινόταν όλο και πιο συντηρητικός μετά το 1968 και ως Πάπας υποστήριξε την επιστροφή στις θεμελιώδεις αξίες για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη εκκοσμίκευση πολλών δυτικών χωρών.
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ΄, το 2005, ακολούθησε τον Ιωάννη Παύλο Β΄, ο οποίος είχε υιοθετήσει συντηρητικές απόψεις για τη σεξουαλικότητα, αλλά ήταν επίσης ένας ευθείς πολέμιος της θανατικής ποινής και του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Οι περισσότεροι σημερινοί επικεφαλής, μέχρι στιγμής, σύμφωνα με αυτή την τάση, προέρχονται από τη Δεξιά.
Μεταξύ αυτών ο καρδινάλιος Πίτερ Έρντε (Péter Erdő) από την Ουγγαρία, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης των Επισκόπων και συντηρητικός που έχει επικρίνει τους γάμους των ομοφυλοφίλων και τα ευρωπαϊκά έθνη που δέχονται πρόσφυγες.
Κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015 δήλωσε ότι η Καθολική Εκκλησία της Ουγγαρίας δεν θα δεχόταν πρόσφυγες, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα συνιστούσε εμπορία ανθρώπων.
Έχει καλή σχέση με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος πολιτικά έχει τοποθετήσει την κυβέρνησή του ως τον τελευταίο υπερασπιστή του χριστιανικού πολιτισμού στην Ευρώπη.
Ο Όρμπαν έχει επίσης επιστρέψει κατασχεθείσες εκκλησιαστικές περιουσίες, μια κίνηση που βοήθησε την Καθολική Εκκλησία της Ουγγαρίας να διπλασιάσει σχεδόν τον αριθμό των δημοτικών σχολείων της από το 2010 έως το 2020.
Ο Έρντε έχει δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς και με τους Αφρικανούς επισκόπους, επιβλέποντας συναντήσεις Ευρωπαίων και Αφρικανών επισκόπων που εναλλάσσονταν μεταξύ των δύο ηπείρων.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η υποψηφιότητά του θα μπορούσε να αντλήσει ευρεία υποστήριξη τόσο από τους Ευρωπαίους καρδιναλίους όσο και από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, σύμφωνα με το National Catholic Reporter που εδρεύει στις ΗΠΑ.
Οι ευρωπαϊκές και αφρικανικές ψήφοι και μόνο θα μπορούσαν να περάσουν τον Έρντε από τη γραμμή της ψηφοφορίας στο παπικό κονκλάβιο. «Θα χρειαστούν 77 ψήφοι για να επιτευχθεί πλειοψηφία δύο τρίτων σε αυτό το κονκλάβιο, και οι Ευρωπαίοι και οι Αφρικανοί μαζί αντιπροσωπεύουν 72», σημειώνει το NCR.
Μια ιστοσελίδα στοιχημάτων, στις 20 Φεβρουαρίου, αντίστοιχα, έδινε στον αρχιεπίσκοπο της Βουδαπέστης απόδοση 7/1. Ο τζόγος για τα αποτελέσματα των παπικών κονκλαβίων, συμπτωματικά, έχει μια λαμπρή ιστορία 500 ετών.
Ο αρχιεπίσκοπος της Κινσάσα καρδινάλιος Αμπόνγκο Μπεσούνγκου από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό – ο οποίος θα ήταν ο πρώτος μαύρος πάπας αν επιλεγεί – θα μπορούσε να είναι ένας άλλος «papabile», ένας καρδινάλιος που είναι εν δυνάμει πάπας, από τη Δεξιά.
Ο αρχιεπίσκοπος αναδείχθηκε ως εξέχων συντηρητικός τον Ιανουάριο του 2024, όταν πέταξε στη Ρώμη για να παραδώσει τα παράπονα των Αφρικανών επισκόπων μετά το «Fiducia Supplicans» του Πάπα Φραγκίσκου, το οποίο επέτρεψε στους ιερείς να ευλογούν τα ανύπαντρα ζευγάρια του ίδιου φύλου.
Έγινε ο πιο επιφανής ηγέτης ενός αφρικανικού μπλοκ που έχει πλέον 17 καρδιναλίους κάτω των 80 ετών -και οι οποίοι μπορούν επομένως να ψηφίζουν- από τους 140 εκλέκτορες.
Ένας Ολλανδός πρώην γιατρός, ο αρχιεπίσκοπος της Ουτρέχτης καρδινάλιος Βιμ Έικ, υπήρξε επικριτής του Πάπα Φραγκίσκου σε κοινωνικά θέματα και φαινόταν να έχει αναδειχθεί ως ο πιο συντηρητικός από τους σημερινούς επικρατέστερους.
Όταν ο Πάπας Φραγκίσκος πρότεινε τη διερεύνηση της διακοινωνίας μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών, ο Αρχιεπίσκοπος αποκάλεσε την κίνηση αυτή «διολίσθηση προς την αποστασία από την Αλήθεια», με την οποία ο ποντίφικας απέρριπτε «το σαφές δόγμα και την πρακτική της Εκκλησίας».
Και όταν ο Φραγκίσκος διερεύνησε το επιτρεπτό του πολιτικού νέου γάμου για ζευγάρια που δεν είχαν λάβει ακύρωση μετά από διαζύγιο, ο καρδινάλιος Έικ ανταπάντησε ότι ο ποντίφικας προωθεί «μια μορφή δομημένης και θεσμοθετημένης μοιχείας».
Ο Έικ, πάντως, φάνηκε να αφιερώνει λιγότερο χρόνο από τον Έρντε στην οικοδόμηση συμμαχιών με καρδινάλιους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι ψήφοι της Ευρώπης θα αποτελούν μόνο το 40 του Κολεγίου των Καρδιναλίων στο επόμενο κονκλάβιο, από 52% που ήταν στην τελευταία σύνοδο του Κολεγίου τον Αύγουστο του 2022.
Ενώ οι Αφρικανοί και άλλοι Καρδινάλιοι του αναπτυσσόμενου κόσμου θα αποτελέσουν σημαντικά ψηφοδέλτια, μια άλλη σημαντική πτέρυγα θα είναι οι «Καρδινάλιοι του Μπέργκογκλι» – οι διορισμένοι από τον ίδιο τον Φραγκίσκο, οι οποίοι σήμερα αποτελούν το 63% των Καρδιναλίων που ψηφίζουν, λίγο πριν από την πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για να γίνει ο Πάπας.
Στους καρδιναλίους της συνέχειας θα μπορούσε να συμπεριληφθεί ο καρδινάλιος Λουίς Αντόνιο Τάγκλε από τις Φιλιππίνες, ο οποίος είναι πολιτικά αριστερός και έχει χαρακτηριστεί «ο Ασιάτης Πάπας Φραγκίσκος».
Ένας άλλος θα μπορούσε να είναι ο γραμματέας του Βατικανού, καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν, ένας πολιτικά κεντρώος και διπλωμάτης καριέρας της Αγίας Έδρας, ο οποίος ήταν φαβορί για τα γραφεία στοιχημάτων – με ένα να προσφέρει απόδοση 4/1 στις 20 Φεβρουαρίου για τη διαδοχή του.
Ως διπλωμάτης, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ-Κούβας, συντονίζοντας μια συνάντηση μεταξύ των δύο πλευρών τον Οκτώβριο του 2014 και επισκέφθηκε την Ουκρανία τον Ιούλιο του 2024.
Η παποσύνη του θα θεωρηθεί επίσης πιθανότατα επέκταση της κληρονομιάς του Φραγκίσκου.
Άλλοι γνώστες του Βατικανού προειδοποίησαν ότι το «μπλοκ των Μπεργκόλιαν» μπορεί στην πραγματικότητα να μην υπάρχει ως συνεκτική ομάδα. Η τάση του Φραγκίσκου να επιλέγει καρδιναλίους από μακρινές χώρες σήμαινε ότι λίγοι από αυτούς είχαν συναντηθεί ποτέ μεταξύ τους.
Ένα τελευταίο μάθημα θα μπορούσε να αποτελέσει το τελευταίο κονκλάβιο που εξέλεξε τον Πάπα Φραγκίσκο το 2013.
Όπως έγραψε τότε ο Μάθιου Μπάνσον του National Catholic Register, αυτό το κονκλάβιο, το οποίο εξέλεξε έναν αριστερό Πάπα, ήταν στην πραγματικότητα το προϊόν δύο συντηρητικών κονκλάβιων, εκείνων του Ιωάννη Παύλου Β’ και του Βενέδικτου ΙΣΤ’.
