Οι ελίτ της ΕΕ είναι αποφασισμένες να καταργήσουν το δικαίωμα βέτο των κρατών μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο -το κορυφαίο όργανο που συγκεντρώνει τους αρχηγούς των κυβερνήσεων. Θέλουν να την αντικαταστήσουν με πιο ειδική πλειοψηφία, ώστε τα κράτη μέλη να δεσμεύονται από αποφάσεις που δεν υποστηρίζουν. Ισχυρίζονται ότι αυτή η αλλαγή είναι ζωτικής σημασίας για να μπορέσει η ΕΕ να επεκταθεί περαιτέρω και, σύμφωνα με τα λόγια πρόσφατου ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για να “αναβαθμίσει τη δημοκρατία μας”.
Είναι όμως αυτή η αλήθεια με δεδομένη τη διγλωσσία της ΕΕ;
Η εκστρατεία για την κατάργηση του βέτο θα υποβαθμίσει σοβαρά τη δημοκρατία στην Ευρώπη. Η εθνική κυριαρχία είναι το μόνο αποδεδειγμένο θεμέλιο για τη δημοκρατική διακυβέρνηση. Η κατάργηση του βέτο θα σήμαινε ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν θα ήταν πλέον πραγματικά κυρίαρχα. Θα υπάγονταν στον κανόνα ενός ομοσπονδιακού, υπερεθνικού ευρωκράτους σε βασικούς τομείς, από την εξωτερική πολιτική έως το οικογενειακό δίκαιο και τη μετανάστευση.
Πρόκειται για μια διαφανή προσπάθεια των Βρυξελλών και των μεγάλων δυνάμεων της ΕΕ να συμμορφώσουν τις συντηρητικές και λαϊκιστικές κυβερνήσεις στην Ουγγαρία, την Πολωνία και αλλού. Ποιο θα ήταν το νόημα της εκλογής κυβέρνησης από οποιοδήποτε ευρωπαϊκό έθνος, αν η κυβέρνηση αυτή δεν είχε τη δύναμη να ελέγχει τα σύνορά της και να κυβερνά το έθνος της με βάση τις πολιτικές για τις οποίες ψήφισε; Τα εθνικά κοινοβούλια θα μετατρέπονταν σε κουκλοθέατρο.
Το δικαίωμα ψήφου “Βέτο” στο Συμβούλιο πρέπει να είναι θεμελιώδες σε κάθε ελεύθερη ένωση εθνών. Διαφορετικά, θα είχαμε να κάνουμε με μια ψευδο-αυτοκρατορία, που θα κυβερνιόταν με κεντρικό διάταγμα. Όπως αναφέρει μια έγκυρη έκθεση, “η εξουσία βέτο που εξακολουθούν να έχουν οι εθνικές κυβερνήσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε “υπαρξιακά” ζητήματα αποτελεί ουσιαστική προστασία για τις κυρίαρχες εθνικές δημοκρατίες. Η δαιμονοποίηση του βέτο είναι στην πραγματικότητα μια δαιμονοποίηση της ίδιας της ιδέας των εθνικών συμφερόντων και της εθνικής κυριαρχίας”.
Αυτή η εκστρατεία δαιμονοποίησης προωθείται τώρα από τους μεγαλύτερους πολιτικούς άμβωνες της ΕΕ. Σχεδόν δεν περνάει εβδομάδα χωρίς νέα ενίσχυση της σταυροφορίας για την κατάργηση του βέτο. Και κάθε φορά οι πραγματικοί στόχοι γίνονται πιο σαφείς. Αυτή την εβδομάδα μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων, με επικεφαλής τους υπουργούς Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γερμανίας και της Γαλλίας, δήλωσε ότι η περαιτέρω επέκταση της ΕΕ έως το 2030, ώστε να συμπεριλάβει την Ουκρανία και τα βαλκανικά κράτη, είναι απαραίτητη για “γεωπολιτικούς” λόγους. Αλλά αυτή η επέκταση δεν μπορεί να γίνει, δήλωσαν, χωρίς να καταργηθεί η ανάγκη για ομόφωνη ψήφο στο Συμβούλιο.
Το ίδιο μήνυμα επαναλήφθηκε την περασμένη εβδομάδα, σε μια σημαντική έκθεση της δεξαμενής σκέψης Centre for European Studies. Προειδοποίησε ότι η κατάργηση του βέτο για τη διευκόλυνση της ένταξης των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση μιας “επικίνδυνης εξωτερικής επιρροής και ενός παιχνιδιού ισχύος στην περιοχή”. Εννοούσαν τη ρωσική και ενδεχομένως την κινεζική ανάμειξη. Ορισμένα μέλη της ΕΕ θα μπορούσαν να συγχωρεθούν αν έβλεπαν ένα άλλο επικίνδυνο εξωτερικό παιχνίδι ισχύος στην Ευρώπη – την προσπάθεια των Βρυξελλών και του γαλλογερμανικού άξονα να ασκήσουν μεγαλύτερο έλεγχο στα σύνορα και τις εσωτερικές υποθέσεις τους.
Αλλά, θα μπορούσαν να πουν οι υποστηρικτές της πλειοψηφίας, γιατί να υποκύψουμε στην “τυραννία της μειοψηφίας” στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Εξάλλου, είναι σίγουρα απαραίτητο για κάθε δημοκρατία να υπάρχει “συναίνεση των ηττημένων”, όπου η μειοψηφία αποδέχεται τη βούληση της πλειοψηφίας. Αυτό είναι το επιχείρημα που προβάλλει ένας αψύς ευρωομοσπονδιακός, όπως ο Βέλγος ευρωβουλευτής Guy Verhofstadt, ο οποίος διαμαρτύρεται ότι: “Σχεδόν όλα όσα έχουν σημασία για τους Ευρωπαίους υπόκεινται σε βέτο από τη μία ή την άλλη κυβέρνηση. Η κυριαρχία μας περιορίζεται από τους δικούς μας ξεπερασμένους κανόνες”.
Αλλά το βασικό ερώτημα είναι: ποιανού η κυριαρχία; Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Guy de Brussels, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ένα κυρίαρχο σώμα, αλλά μια ένωση κυρίαρχων εθνικών κρατών. Η εθνική κυριαρχία είναι η μόνη βάση στην οποία η δημοκρατία έχει ποτέ πλησιάσει να λειτουργήσει. Οτιδήποτε προσπαθεί να παρακάμψει το εθνικό κράτος, με έννοιες “πανευρωπαϊκής δημοκρατίας”, σημαίνει μετατόπιση της εξουσίας από τους λαούς των ευρωπαϊκών εθνών προς μη υπόλογους υπερεθνικούς φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η κατάργηση του βέτο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα σήμαινε ότι η πραγματική κυριαρχία των εθνών-κρατών θα παρεμποδίζονταν περαιτέρω από τις Βρυξέλλες και θα επέτρεπε στην ΕΕ να επιβάλει τη δική της εκδοχή για “όλα όσα έχουν σημασία για τους Ευρωπαίους”, ανεξάρτητα από το τι μπορεί να θέλουν οι πραγματικοί Ευρωπαίοι.
Ακόμη και με το βέτο άθικτο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί πρόβλημα για τη δημοκρατία. Ναι, συγκεντρώνει τους εκλεγμένους αρχηγούς κυβερνήσεων. Αλλά μόλις εισέλθουν στην αίθουσα του Συμβουλίου, μετατρέπονται από αντιπρόσωποι των εθνικών κρατών σε “κράτη μέλη”, τα οποία είναι πρωτίστως υπεύθυνα όχι απέναντι στους ψηφοφόρους τους, αλλά απέναντι στο Συμβούλιο. Δεν υπάρχει επίσημο δημόσιο αρχείο των όσων λέγονται- το μόνο που βλέπουμε είναι η αναπόφευκτη φωτογράφιση των συγκεντρωμένων ηγετών και η τελική δήλωση που ονομάζεται Συμπεράσματα του Συμβουλίου. Το έγγραφο αυτό, που συντάσσεται από τους εμμονικούς με τη μυστικότητα υπαλλήλους της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, δεσμεύει τις κυβερνήσεις σε ό,τι έχει συμφωνηθεί, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στην εγχώρια πολιτική τους ή στις εκλογές μεταξύ των συνεδριάσεων.
Η κατάργηση του βέτο στο Συμβούλιο θα έκανε τα πράγματα πολύ χειρότερα, αφαιρώντας την βασική ευκαιρία για τις εκλεγμένες κυβερνήσεις να υπερασπιστούν τα ανεξάρτητα “υπαρξιακά συμφέροντα” των εθνών τους για οτιδήποτε, από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας μέχρι τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία. Οι υποστηρικτές της κατάργησης του βέτο δεν κρύβουν ποιον στοχοποιούν – τις συντηρητικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας και οποιονδήποτε άλλον που θα συμπορευόταν μαζί τους στην απόρριψη της επιβολής κανόνων της ΕΕ για τη μετανάστευση, την εξωτερική πολιτική ή το οικογενειακό δίκαιο.
Μπορεί να φανεί λογικό να αναρωτηθεί κανείς πώς θα μπορούσαν να επιτύχουν την κατάργηση του βέτο; Εξάλλου, όσο στο Συμβούλιο μετέχουν κυβερνήσεις που πιστεύουν στην εθνική κυριαρχία, σίγουρα θα μπορούσαν, λοιπόν, να ασκήσουν βέτο σε οποιαδήποτε τέτοια πρόταση; Αλλά δεν θα ήταν συνετό να υποτιμήσουμε τα όρια στα οποία θα φτάσουν οι φοβικοί του βέτο στην ΕΕ. Αρκεί να δείτε την ιστορία, την οποία ανέφερε το The European Conservative αυτή την εβδομάδα, σχετικά με το πώς η Γερμανία και η Γαλλία φέρονται να σχεδίασαν να ρίξουν την εθνικολαϊκιστική κυβέρνηση Νόμου και Δικαιοσύνης της Πολωνίας, προσφέροντας στην Ουκρανία ταχεία ένταξη στην ΕΕ με αντάλλαγμα την προσχώρηση στο μυστικό τους σχέδιο.
Οι δυνάμεις της ΕΕ θα παρέμβουν στις επερχόμενες εθνικές εκλογές στη Σλοβακία, την Πολωνία και αλλού, για να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν το “σωστό” αποτέλεσμα και να αλλάξουν την χροιά του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Θα θυσιάσουν κάθε αρχή για να προωθήσουν τη συγκεντρωτική τους αποστολή. Σε απάντηση, όποιος πιστεύει στην Ευρώπη των κυρίαρχων εθνών πρέπει να υπερασπιστεί το βέτο και να πει ναι στο δικαίωμα να ψηφίζει κανείς όχι.
Mick Hume: The European Conservative
Ο Mick Hume είναι Άγγλος δημοσιογράφος και συγγραφέας με έδρα το Λονδίνο. Ήταν ο αρχισυντάκτης του περιοδικού Living Marxism (απεβίωσε) από το 1988 και ο αρχισυντάκτης του spiked-online.com από το 2001. Υπήρξε αρθρογράφος στους Times (Λονδίνο) για 10 χρόνια. Αυτές τις μέρες γράφει για τις εφημερίδες The European Conservative, Spiked, The Daily Mail και The Sun. Είναι συγγραφέας, μεταξύ άλλων, του βιβλίου Revolting! How the Establishment are Undermining Democracy and What They’re Afraid Of (2017) και Trigger Warning: Is the Fear of Being Offensive Killing Free Speech? (2016), και τα δύο από τις εκδόσεις Harper Collins.
