Η στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, να ματαιώσει την μείζονα αλλαγή φρουράς που πραγματοποιείται εδώ και δεκαετίες κάθε Κυριακή στις 11πμ, για να μπορέσει το ΠΑΜΕ να κάνει τη συγκέντρωσή του για την Παλαιστίνη, γεννά πολλά ερωτήματα.
-
- Γράφει ο Παναγιώτης Δούμας
Είναι βέβαια γνωστό ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης σέβεται την αριστερά και τους αγώνες της, αλλά όσα εκφράζει η μείζων αλλαγή φρουράς τα σέβεται; Ή μήπως ανήκει και αυτός στο νέο φύραμα της εποχής μας, τους «πολίτες του κόσμου»;
Πάντα ήθελα να γράψω κάτι για τα σύμβολα και τη σημασία τους. Το απέφευγα, διότι τίποτα δεν μπορεί στην πραγματικότητα να αναλύσει και να περιγράψει σε σχέση με τα όσα αντιπροσωπεύει ένα σύμβολο από το σύμβολο το ίδιο. Πώς άλλωστε να ερμηνεύσεις ορθολογικά το ρίγος που διαπερνά κάποιους στο άκουσμα του εθνικού ύμνου, στο αντίκρισμα της σημαίας μας και στις αφηγήσεις της ιστορία μας.
Πάντα ήθελα να εξηγήσω πόσο κακό είναι να προσβάλλεις ένα σύμβολο. Όχι από νομικής και ποινικής πλευράς, αλλά από ηθικής. Δεν το έκανα για δύο λόγους. Αφενός, γιατί η ηθικολογία δε μου αρέσει και αφετέρου, διότι και η προσβολή ενός συμβόλου έχει εξίσου σημαντική σημειολογία με το ίδιο το σύμβολο. Από την αδιαφορία και απαξίωση μέχρι την άρνηση, απόρριψη και το μίσος για όσα το σύμβολο πρεσβεύει.
Γιατί μπορεί να είναι μία φιλελεύθερη προσέγγιση το να αποδέχεσαι στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης, την αντίθεση του άλλου, αλλά από την άλλη, έχω αναρωτηθεί, αν υπάρχουν σύμβολα που θα κακοποιούσα και η απάντηση είναι ένα ξερό «ΝΑΙ»!
Η ζωή μας κατακλύζεται από συμβολισμούς. Από τις σημαίες των εθνών, τα σήματα και τα λάβαρα των ποδοσφαιρικών ομάδων, τις πινακίδες του ΚΟΚ ή τις πινακίδες σ’ ένα εστιατόριο που σου ορίζουν ποια τουαλέτα με βάση το φύλο σου μπορείς να χρησιμοποιήσεις, μέχρι το αλφάβητο, κάθε γράμμα ξεχωριστά και καθεμιά από τις χιλιάδες λέξεις και φράσεις που με αυτά τα γράμματα μπορείς να σχηματίσεις. Γιατί και ο λόγος είναι μία υποενότητα – η μεγαλύτερη ίσως – του τεραστίου κεφαλαίου που φέρει τον τίτλο «ανθρώπινοι συμβολισμοί». Στην επιστήμη της γλωσσολογίας είναι γνωστή η θεωρία Sapir-Whorf, που βασίζεται στην ιδέα ότι οι άνθρωποι βιώνουν τον κόσμο τους μέσω της γλώσσας τους και ότι, επομένως, κατανοούν τον κόσμο τους μέσω της κουλτούρας που ενσωματώνεται στη γλώσσα τους. Άρα, η γλώσσα μας είναι κι αυτή κάτι σαν τη σημαία μας.
Τα σύμβολα μπορεί να είναι φορείς πολιτισμών, φορείς ιστορίας, αλλά και προσωπικά βιώματα ή και απλά γεγονότα. Μια εθνική σημαία κουβαλάει εθνικά βιώματα και πολιτιστικές αξίες. Ένα οικογενειακό κειμήλιο μία μνήμη που θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή φυλάγοντάς το. Ένα μετάλλιο ή ένα κύπελο αντιπροσωπεύουν ένα γεγονός και γενικότερα όλα τα σύμβολα εκφράζουν όλα όσα κρίνουμε ότι πρέπει να θυμόμαστε, καλά ή κακά.
Σύμβολα και συμβολισμοί είναι και οι επέτειοι, οι τελετές, οι τακτικές εκδηλώσεις και οι αποδόσεις τιμών. Η μείζων αλλαγή φρουράς, κάθε Κυριακή, στις 11 πμ στο Σύνταγμα, όπου εν αντιθέσει με όλες τις άλλες αλλαγές συμμετέχει στο σύνολό του ο λόχος της Προεδρικής Φρουράς, θέλει να δώσει έναν πανηγυρικό τόνο στη φρούρηση του κενοταφίου του Αγνώστου Στρατιώτου, του σημαντικότερου μνημείου για τους Έλληνες, πάνω κι από τον Παρθενώνα. Για τον κόσμο, για την UNESCO ή εγώ δεν ξέρω για ποιον άλλον, ο Παρθενώνας είναι η πεμπτουσία του ελληνικού πολιτισμού. Για τους Έλληνες όμως, είναι το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου. Γι’ αυτό η Προεδρική Φρουρά φρουρεί αυτό και όχι τον Παρθενώνα.
Η μείζων αλλαγή φρουράς, σηματοδοτεί στους Έλληνες και τους ξένους που εδώ και δεκαετίες στήνονται κάθε Κυριακή για να την απολαύσουν, ότι εμείς, ο εφήμερος λαός των Ελλήνων, είμαστε παρόντες, φρουροί μιας τεράστιας παρακαταθήκης, την οποίαν οφείλουμε να παραδώσουμε στους αυριανούς Έλληνες. Μ’ άλλα λόγια, φρουρούμε το έθνος και τις αξίες του. Η Προεδρική Φρουρά αντιπροσωπεύει όλες τις Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά και όλες τις εξουσίες, που στο πλαίσιο του ελληνικού κράτους καλούνται να υπερασπίζονται το έθνος. Αυτό συμβολίζει η αδιάκοπη παρουσία της στο σημείο αυτό. Κι αν δεν υπήρχε κράτος, το κενοτάφιο θα το φρουρούσαμε ακόμη και με γυμνά χέρια.
Επιστρέφοντας για λίγο στους συμβολισμούς και την κακοποίησή τους, πρέπει να επισημάνουμε ότι η αριστερά ανέκαθεν εχθρευόταν τα εθνικά σύμβολα, τους θεσμούς και κάθε είδους συμβολισμού, μέχρι και τη γλώσσα. Ανέκαθεν επεδίωκε να καταστρέψει τη γλώσσα, ανέκαθεν κακοποιούσε τα σύμβολα, έκαιγε τη σημαία, όπως και τη σκοπιά της προεδρικής φρουράς στο Σύνταγμα. Ανέκαθεν η αριστερά ήθελε να επιβάλλει τους δικούς της συμβολισμούς κι αν δεν είχε κάποιους να αντικαταστήσουν τους υπάρχοντες, φρόντιζε μέσω της νεωτερικότητας να βλάψει μέχρις αφανισμού, όχι απλά οτιδήποτε παραδοσιακό και θεσμοθετημένο, αλλά και οτιδήποτε ταυτιζόταν με την κοινή λογική και τη λαϊκή σοφία.
Το σπίτι που γεννήθηκα στη Γλυφάδα, βρισκόταν στη συμβολή δύο οδών με ιστορικά ονόματα. Μία εξ’ αυτών ήταν η Αλεξάνδρου Διάκου και τιμούσε τον πρώτο πεσόντα Έλληνα αξιωματικό του έπους του ’40. Σε ανύποπτο χρόνο ένας δήμαρχος, όχι αριστερός, μετονόμασε την οδό σε Σάββα Λαζαρίδη. Ο Σάββας Λαζαρίδης ήταν ένας καλός δήμαρχος της Γλυφάδας, ο οποίος ωστόσο ήταν και ο εκλεκτός των Απριλιανών. Ο αριστερός δήμαρχος, προκειμένου να αντλήσει ψηφαλάκια από τους νοσταλγούς του καθεστώτος, προτίμησε να δώσει στην οδό το όνομα του «χουντικού» Λαζαρίδη και να πετάξει στα σκουπίδια τον Διάκο, μια συμβολική προσωπικότητα της ελληνικής ιστορίας. Δεν το έκανε από ιδεοληψία προφανώς, αλλά από αδιαφορία, από ασέβεια και από ιδιοτέλεια.
Από την αρχή της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα η αριστερά έχει μολύνει έως καταστρέψει με τις παρεμβάσεις και την ιδεοληψία της, με τις νομοθετικές της μεταρρυθμίσεις και με την προπαγάνδα της, την ελληνική γλώσσα, το θεσμό του γάμου, την ελληνορθόδοξη πίστη, την ελληνική σημαία, τον ελληνικό πολιτισμό, την γυναίκα την ίδια, την εθνική συνοχή και το ίδιο το φρόνιμα των Ελλήνων. Δε χρειάστηκε καν να κυβερνά για να το κάνει. Έχοντας ριζώσει μέσω του συνδικαλισμού στην Παιδεία, στον Πολιτισμό και ακόμη και στις ίδιες τις επιχειρήσεις, ροκανίζει το οικοδόμημα, το οποίο αυτοί οι συμβολισμοί με τις αξίες που εκπροσωπούν κρατούν ακόμη όρθιο.
Έγραψα στην αρχή αυτού του κειμένου, ότι κι εγώ θα ήθελα να κακοποιήσω κάποια σύμβολα. Θα έκαιγα με μεγάλη ευκολία την τουρκική σημαία, διότι εκφράζει το αίμα των προγόνων μου, που χύθηκε στην καταστροφή της Σμύρνης. Θα έκαιγα τη σημαία του ΚΚΕ, γιατί εκφράζει τις σφαγές χιλιάδων Ελλήνων, μεταξύ αυτών και κάποιων της οικογενείας μου. Θα έβαζα φωτιά σε κάθε κατάληψη και κάθε στέκι αναρχομπάχαλων στα Εξάρχεια, γιατί εδώ και δεκαετίες έχουν καταστρέψει χιλιάδες ζωές εργαζομένων και επιχειρηματιών στην Αθήνα και όχι μόνο. Θα… Συγκρατούμαι. Ποιο είναι το κίνητρο όμως αυτών που ασελγούν κατά ενός θεσμού όπως η αλλαγή φρουράς. Ποιο είναι το κίνητρο κάποιων που καίνε ή πετούν την ελληνική σημαία για να τοποθετήσουν στη θέση της ένα άλλο εθνικό σύμβολο;
Απάντηση δεν περιμένω απ’ αυτούς. Προφανώς, δεν αισθάνονται Έλληνες, αλλά… «πολίτες του κόσμου» ή κάποιας άλλης χώρας. Περιμένω από τον κ. Μητσοτάκη την απάντηση. Αυτός τους δίνει θάρρος, αυτός τους… σέβεται, αυτός τους φοβάται, αυτός τους κάνει τα χατίρια. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μοιάζει πολύ με τον αριστερό δήμαρχο της Γλυφάδας, που προανέφερα. Δεν είναι ότι κουβαλά καμία ιδεοληψία. Απλά, μάλλον δεν τον νοιάζει. Μήπως γιατί και ο ίδιος αισθάνεται «πολίτης του κόσμου»;
