Την ίδια ώρα που στην Αθήνα δεν συζητάται καν το τι συμβαίνει στην Ευρώπη, αφού όλα τα κόμματα σχεδόν έχουν αποδεχθεί την κυριαρχία των Βρυξελλών, το κυβερνών κόμμα των Συντηρητικών (PiS) της Πολωνίας δηλώνειι ότι μια συμφωνία που περιλαμβάνει τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αντάλλαγμα αλλαγές στη συνθήκη που θα διευρύνουν τις εξουσίες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ δεν είναι αποδεκτή.
Το PiS αντέδρασε αρνητικά στις δηλώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν State of the Union ομιλία του στις 13 Σεπτεμβρίου, λέγοντας ότι δεν υπάρχει καμία προοπτική η Πολωνία να υποστηρίξει οποιαδήποτε αλλαγή στις συνθήκες της ΕΕ που θα αύξανε τους τομείς αρμοδιότητας και εξουσίας του μπλοκ και των οργανισμών του.
Στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η von der Leyen μίλησε για “εμβάθυνση της ολοκλήρωσης” και διεύρυνση του μπλοκ ώστε να διασφαλιστεί “γεωπολιτικό βάρος και ικανότητα δράσης”.
Ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης Πιοτρ Μιούλερ απέρριψε τη σύνδεση της φον ντερ Λάιεν με την όποια διεύρυνση με αλλαγές στη συνθήκη και αυξημένες εξουσίες για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Απαντώντας στην ομιλία της δήλωσε στο πολωνικό πρακτορείο τύπου PAP: “Η κυβέρνησή μας δεν θα συμφωνήσει σε καμία αλλαγή στις συνθήκες της ΕΕ που θα αφαιρούσε περαιτέρω εξουσίες από τα κράτη μέλη και θα τις παρέδιδε σε μη εκλεγμένους γραφειοκράτες των Βρυξελλών”.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά την ομιλία της von der Leyen, ο ευρωβουλευτής του PiS Ryszard Legutko απάντησε στην ομιλία της εκ μέρους της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών (ECR). Κατηγόρησε την πρόεδρο του ΕΚ ότι επιδιώκει να δημιουργήσει μια “ολιγαρχία” στην ΕΕ που θα περιθωριοποιήσει τα κράτη μέλη.
Η ΕΕ παρεμβαίνει στις εκλογές των κρατών μελών
Την κατηγόρησε επίσης ότι προσπάθησε να παρέμβει στις εκλογές τόσο στην Ιταλία όσο και στην Πολωνία, παρά το γεγονός ότι “δεν έχει κανένα νομικό μέσο για να παρέμβει στη δημοκρατική διαδικασία στα κράτη μέλη” και κάλεσε την ΕΕ να “σταματήσει να παίζει παιχνίδια με τα νομικά θεμέλια της κοινότητας”.
Ο Jacek Saryusz-Wolski, ευρωβουλευτής του PiS, ο οποίος ήταν μέλος της ομάδας εργασίας του Κοινοβουλίου για τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις της ΕΕ, δήλωσε στο πολωνικό δημόσιο ραδιόφωνο ότι η έκθεση της ομάδας εργασίας προς το Κοινοβούλιο προτείνει “ριζικό συγκεντρωτισμό”, μετατρέποντας την ΕΕ σε ένα “υπερκράτος με ελάχιστο ή καθόλου δημοκρατικό έλεγχο εις βάρος των κρατών μελών“.
Γερμανικά σχέδια εξυπηρετεί η ΕΕ
Περιέγραψε την έκθεση ως “περιεκτική” και ότι οδηγεί την ΕΕ προς τη “γερμανική ομοσπονδιακή κατεύθυνση”. Σημείωσε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόκειται να την ψηφίσει στις 12 Οκτωβρίου, μόλις τρεις ημέρες πριν από τις γενικές εκλογές στην Πολωνία.
Τα συμπεράσματα της έκθεσης της ομάδας, τα οποία η φον ντερ Λάιεν φάνηκε να υποστηρίζει στην ομιλία της, περιλαμβάνουν την κατάργηση της αρχής της ομοφωνίας στη λήψη αποφάσεων σε 65 τομείς πολιτικής, η οποία θα αποτελούσε “μαζική μεταφορά εξουσίας από τα κράτη μέλη στην ΕΕ“, σύμφωνα με τον Saryusz-Wolski.
Η έκθεση της ομάδας αναφέρει ότι αυτοί οι τομείς αρμοδιότητας θα περιλαμβάνουν την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, τα σύνορα, το περιβάλλον, τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, τη δασοκομία, τη δημόσια υγεία, τις υποδομές διασυνοριακών μεταφορών, τη βιομηχανία και την εκπαίδευση, είπε.
Σύμφωνα με τον Saryusz-Wolski, η ECR αρνήθηκε να υπογράψει την έκθεση και συνέταξε το δικό της έγγραφο. Το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές, η Ανανεωτική Ευρώπη, οι Πράσινοι και η Αριστερά, συμφώνησαν με τις προτεινόμενες αλλαγές.
Η Πολωνία έχει υποστηρίξει στο παρελθόν σε μεγάλο βαθμό την επέκταση της ΕΕ. Τώρα, σε μια ένδειξη ότι δεν θα υποστηρίξει σημαντικές αλλαγές στη συνθήκη που αυξάνουν τις εξουσίες του μπλοκ, ο υπουργός Γεωργίας της Πολωνίας Ρόμπερτ Τέλους περιέγραψε τις πιθανές δυσκολίες που βλέπει.
Το πρόβλημα της Ουκρανίας
Ο Telus, ο οποίος πιέζει για την παράταση του εμπάργκο σιτηρών στην Ουκρανία πέραν της 15ης Σεπτεμβρίου, δήλωσε Radio Plus στις 13 Σεπτεμβρίου ότι το ζήτημα των σιτηρών απέδειξε ότι υπάρχει ανάγκη να παραμείνουν οι εξουσίες στα χέρια των κρατών μελών, διαφορετικά η διεύρυνση θα καταστεί προβληματική.
“Αυτό που κάνουμε τώρα (όσον αφορά το εμπάργκο) είναι στην πραγματικότητα χρήσιμο για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ. Εάν χάσουμε αυτά τα μέσα, δεν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ”, δήλωσε.
Ο Telus δήλωσε ότι υπάρχει ανάγκη “να δημιουργήσουμε μέσα ώστε να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στο τεράστιο γεωργικό δυναμικό της Ουκρανίας”.
“Η ένταξη της Πολωνίας στην ΕΕ δεν ήταν άνευ όρων, με τα κράτη μέλη να προστατεύουν τις αγορές εργασίας τους και η ένταξη της Ουκρανίας δεν θα είναι επίσης άνευ όρων”, πρόσθεσε.