Τουλάχιστον 215 εκατομμύρια ληγμένες δόσεις εμβολίων COVID-19 έχουν πεταχτεί μέχρι στιγμής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με εκτιμώμενο κόστος 4 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση που δημοσιεύει το Politico. Ο πραγματικός αριθμός θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερος, δεδομένου ότι το ένα τρίτο των χωρών της ΕΕ αρνούνται να αποκαλύψουν ή να επικαιροποιήσουν τα δεδομένα τους.
Κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας, η συντριπτική πλειονότητα των εμβολίων COVID που έφτασαν στην Ευρώπη αγοράστηκαν μέσω ενός κοινού προγράμματος προμηθειών υπό την ηγεσία των Βρυξελλών. Αλλά αυτό που φαινόταν τότε ως καλή ιδέα -αφήνοντας την Επιτροπή να διαπραγματεύεται για λογαριασμό του μπλοκ για χάρη της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητας- αποδείχθηκε τελείως διαφορετικό.
Η Ευρώπη όχι μόνο πλήρωσε περισσότερα κατά μέσο όρο από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και παρακολουθούσε την Επιτροπή να παραγγέλνει 4,2 δισεκατομμύρια δόσεις ή σχεδόν εννέα για κάθε Ευρωπαίο. Αρχικά, μόνο από την Pfizer παραγγέλθηκαν 1,8 δισεκατομμύρια δόσεις -αρκετά για να χαρακτηριστεί η αγορά “το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς στην ιστορία”, ιδίως αφού η επικεφαλής της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξακολουθεί να αρνείται να αποκαλύψει τα γραπτά μηνύματά της προς τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer και οικογενειακό γνωστό της Άλμπερτ Μπουρλά από την εποχή εκείνη, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.
Τώρα, οι περισσότερες χώρες της ΕΕ παλεύουν με εκατοντάδες εκατομμύρια περιττές δόσεις που αργά αλλά σταθερά πρόκειται να λήξουν.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, τουλάχιστον 215 εκατομμύρια δόσεις έχουν απορριφθεί μέχρι στιγμής, για τις οποίες οι φορολογούμενοι πλήρωσαν περίπου 4 δισεκατομμύρια ευρώ – το ποσό που η Κροατία δαπανά για την υγειονομική της περίθαλψη ένα ολόκληρο έτος. Αλλά, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά είναι στην καλύτερη περίπτωση μερικά, ο αριθμός αυτός είναι “σχεδόν σίγουρα ένα ελάχιστο”, έγραψε το Politico.
Μόνο 15 κράτη μέλη δημοσιοποίησαν τα στοιχεία τους, ενώ υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα εθνικά μέσα ενημέρωσης στην περίπτωση άλλων τεσσάρων, αν και όλα ήταν μεταξύ 7 και 12 μηνών.
Υπάρχει ένας καλός λόγος για τον οποίο μια χώρα δεν θα διαφημίσει απαραίτητα τη ζημιά της στον ίδιο της το λαό – ο πρώην πρωθυπουργός της Ρουμανίας Florin Cîțu, για παράδειγμα, ερευνάται επειδή φέρεται να προκάλεσε ζημιά ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ στο κράτος αποδεχόμενος περιττές δόσεις εμβολίων.
Εκείνοι που αρνήθηκαν να δεχτούν πρόσθετες παραδόσεις όταν έγινε σαφές ότι θα έπρεπε απλώς να τις πετάξουν έξω -η Πολωνία και η Ουγγαρία- σύρθηκαν στα δικαστήρια από την Pfizer.
Παρ’ όλα αυτά, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι οι εν λόγω χώρες έχουν απορρίψει τουλάχιστον 0,7 δόσεις ανά άτομο κατά μέσο όρο. Αν το προβάλουμε στην υπόλοιπη ΕΕ, αυτό θα ισοδυναμούσε με 312 εκατομμύρια απορριφθείσες δόσεις εμβολίων μέχρι στιγμής, ή περίπου 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν σπαταληθεί.
