Τα σχέδια για τη μερική μετατροπή ενός ιστορικού κυπριακού μοναστηριού σε τζαμί προκάλεσαν την οργή των εκκλησιαστικών αρχών και των Κυπρίων εθνικοφρόνων, με τις αρχές στο τουρκοκρατούμενο βόρειο τμήμα της χώρας να αναβάλλουν προσωρινά την ιδέα μετά από έντονες δημόσιες αντιδράσεις.
Η ανακοίνωση στα τέλη του περασμένου μήνα της πρότασης τοπικών ισλαμικών ομάδων για την ανέγερση μουσουλμανικού κέντρου προσευχής (masjid) στους χώρους της Μονής Αποστόλου Ανδρέα προκάλεσε εθνική οργή, καθώς αξιωματούχοι στο νότιο τμήμα του νησιού δήλωσαν ότι ήταν «αδιανόητο» να προχωρήσουν τα σχέδια.
Η Μονή Αποστόλου Ανδρέα του δωδέκατου αιώνα -που συνδέεται με τον Άγιο Απόστολο Ανδρέα, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο κατεχόμενο από τους Τούρκους βορειοανατολικό τεταρτημόριο του νησιού- έχει συγκριθεί με τη «Λούρδη της Κύπρου» από πολλούς ιστορικούς και αποτελεί χώρο ύψιστης θρησκευτικής σημασίας για την ελληνορθόδοξη χριστιανική κοινότητα του νησιού.
Ο Επίσκοπος Καρπασίας Χριστοφόρος καταδίκασε τα σχέδια για την κατασκευή ενός μόνιμου ισλαμικού κέντρου προσευχής στους χώρους του μοναστηριού, το οποίο επί του παρόντος υποβάλλεται σε εργασίες αποκατάστασης. Σύμφωνα με τον επίσκοπο, Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν ήδη μεταφέρει ισλαμικά χαλιά προσευχής στο μοναστήρι χωρίς να συμβουλευτούν τους μοναχούς και προετοιμάζονται για τη μακροπρόθεσμη κατασκευή τζαμιού στο χώρο.
Η κίνηση αυτή έχει ξυπνήσει πολύ πρόσφατες ιστορικές μνήμες στο νησί, όπου περίπου 550 ελληνορθόδοξα μοναστήρια, εκκλησίες και παρεκκλήσια βεβηλώθηκαν μετά την τουρκική εισβολή.
Ο πρόεδρος του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και πρώην πρωθυπουργός του ψευδοκράτους, Τουφάν Ερχιουρμάν, εξέφρασε την αντίθεσή του στη μετατροπή του μοναστηριού, λέγοντας ότι μια τέτοια θρασύτατη θρησκευτική κίνηση θα βλάψει την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και θα πυροδοτήσει τις εντάσεις.
Παρ’ όλα αυτά, ο υπουργός Μεταφορών του ψευδοκράτους κατηγόρησε την αντίθεση στα σχέδια ως ένα είδος «λεκτικής διάρροιας» και ορκίστηκε να προχωρήσει τελικά με τα σχέδια, ανεξάρτητα από την προσωρινή αναποδιά.
Το θέμα της Μονής Αποστόλου Ανδρέα τέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τους σοσιαλιστές ευρωβουλευτές Γιώργο Γεωργίου και Νιγιαζί Κιζίλιουρεκ, οι οποίοι συνέδεσαν την κίνηση με την άμεση τουρκική οικονομική στήριξη και ρώτησαν την Κομισιόν τι μέτρα θα λάβει για την προστασία της χριστιανικής κληρονομιάς της Κύπρου.
Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα, η μακρόχρονη απαγόρευση της κατασκευής νέων τζαμιών, έληξε μόλις το 2020 για να διευκολυνθούν οι μετανάστες από το Πακιστάν και τη Μέση Ανατολή.
